Energie
Toekomstgerichte energiemix met België als waterstofhub van Europa
Uitdagingen
-
Duurzame transformaties noodzakelijk
De Green Deal, het ‘Fit for 55’-pakket en het ‘RePowerEU’-plan streven naar een klimaatneutraal en onafhankelijker Europa tegen 2050. Die Europese initiatieven vereisen radicale en snelle transformaties van de verschillende sectoren van onze economie. Rapporten van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) en de Europese Commissie benadrukken de noodzaak om diverse technologieën in te zetten voor deze transformatie.
1. -
Concurrentiehandicap door energieprijzen
De recente crisis heeft laten zien hoe kwetsbaar we zijn voor internationale gasprijsschommelingen in tegenstelling tot andere landen. In de Verenigde Staten waren de gasprijzen bijvoorbeeld tot twaalf keer lager. Bovendien kunnen de Belgische elektriciteitsprijzen voor grote elektro-intensieve bedrijven niet concurreren met die van de buurlanden.
Bron: A European comparison of electricity and natural gas prices for residential, small professional and large industrial consumers, FORBEG, May 2023.
2. -
Duidelijkheid rond energie
Om alle uitdagingen op het vlak van bevoorradingszekerheid, prijzen en klimaat aan te pakken, hebben we duidelijkheid nodig over onze infrastructuur, over de kosten voor het opstarten of transformeren van industriële processen, over gedragsaanpassingen alsook over voldoende toegang tot betaalbare, koolstofarme of -neutrale energie.
3.
Uitbreiding, modernisering en aanleg van energie-infrastructuur zijn essentieel voor een succesvolle transitie.
Oplossingen
-
Technologisch neutrale aanpak volgen
Om prijs-, klimaat- en bevoorradingsuitdagingen aan te gaan, moet een technologisch neutrale aanpak worden gevolgd. Dat betekent dat we alle beschikbare opties, zoals kernenergie (zowel door verlenging van bestaande reactoren als via nieuwe, kleinere kernreactoren – SMR’s), biobrandstoffen, waterstof en afgeleiden en CO2-afvang, in overweging moeten nemen. Elke oplossing moet beoordeeld worden op basis van de voor- en nadelen in verhouding tot de beoogde doelen. Die aanpak heeft een positieve impact zowel op de energiemix als op de kost en beantwoordt eveneens aan de nood aan diversificatie van de bevoorrading en de veerkracht van het energiesysteem. Binnen deze context is een herziening of opheffing van de wet uit 2003 over de kernuitstap essentieel om elektriciteitsproductie uit kernenergie mogelijk te maken.
1. -
Investeren in energie-infrastructuur
De energietransitie vereist een zeker en gunstig klimaat voor de investeringen van bedrijven en particulieren in onder meer energieproductie, -opslag en -efficiëntie én de uitbreiding en modernisering van de huidige energie-infrastructuur, naast de bouw van nieuwe infrastructuur, zoals slimme elektriciteitsnetten, slimme meters, laadstations, een waterstof- en een koolstofnetwerk. Die investeringen moeten kunnen gebeuren tegen een aanvaardbare kost. De energietransitie vereist vele tientallen miljarden aan investeringen van bedrijven, gezinnen en overheden die moeten worden gestimuleerd door gepaste regelgeving, specifieke programma’s en informatiecampagnes.
Om dat alles te kunnen realiseren zijn een efficiënt en snel vergunningsbeleid (zie hieronder) en een coherent en globaal investeringsplan voor de energietransitie essentieel.
2. -
‘Fast lane’ voor vergunningsprocedures
Voor een versnelde uitrol van netten, nieuwe centrales en hernieuwbare energie moeten ook de vergunningsprocedures voor die investeringen versneld worden. Een ‘fast lane’ voor die investeringen is noodzakelijk.
3.
